Şubat 9, 2021

ANONİM ŞİRKETLERDE BORÇLANMA YASAĞI

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile “şirkete borçlanma yasağı” getirilmiştir. Bu yasak, anonim şirket pay sahipleri ile yönetim kurulu üyelerini ve yakınlarını doğrudan ilgilendirmektedir. Anonim şirket pay sahipleri, Kanunun aradığı iki şart da mevcut ise şirketten borç para çekebilecektir; bu şartlar yok ise borçlanma yasağı ihlal edilmiş sayılacak ve ilgililerin cezalandırılması yoluna gidilecektir. Bu şartlardan

birincisi ;Pay sahibinin sermaye taahhüdünden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmesidir.

İkincisi ise , şirketin geçmiş yıl zararları varsa, serbest yedek akçelerle kârı toplamının bu zararları karşılayacak düzeyde olmasıdır.

TTK, anılan yasağa aykırılık halinde, cezanın “pay sahiplerine borç verenlere” uygulanması öngörülmüştür. Yani, sermaye taahhüdünden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmediği ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olmadığı halde pay sahiplerine şirket varlığından borç verenlere 6.000 TL’den 73.000 TL’ye kadar adlî para cezası verilecektir.

TTK’da yönetim kurulu üyeleri için de şirkete borçlanma yasağı getirilmiştir. Buna göre, pay sahibi olmayan yönetim kurulu üyeleri ile yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olmayan çocukları, torunları, annesi/babası, kayınpederi/kayınvalidesi, kendisinin ve eşinin büyükannesi/büyükbabası, kardeşi -kaynı, baldızı, görümcesi, amcası, halası, dayısı, teyzesi, yeğenlerinin şirkete nakit olarak borçlanmaları; bu kişiler için şirketin kefalet, garanti, teminat vermesi, sorumluluk üstlenmesi, bunların borçlarını devralması yasaklanmıştır; ayın olarak borçlanmaları ise yasak dışında tutulmuştur. Pay sahibi olan yönetim kurulu üyeleri ise, sermaye taahhütlerinden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmişler ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde ise şirkete borçlanabileceklerdir. Yönetim kurulu üyelerinin şirkette pay sahibi olan yakınları da, sermaye taahhütlerinden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmişler ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte kârı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde ise şirkete nakit borçlanabileceklerdir. Bu yasaklara rağmen, yönetim kurulu üyeleri ile yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olmayan yakınlarının şirkete nakit olarak borçlanmaları; bu kişiler için şirketin kefalet, garanti, teminat vermesi, sorumluluk üstlenmesi, bunların borçlarını devralması durumunda, borçlanan kişilere 6.000 TL’den 73.000 TL’ye kadar adlî para cezası verilecektir. Bu yönüyle, şirkete borçlanma yasağı, gerek pay sahipleri gerek yönetim kurulu üyeleri tarafından bilinmesi ve hassasiyetle uygulanması gereken önemli bir konudur.